Batterijen grootste veroorzaker afvalbranden

De Taskforce Afvalbranden vraagt de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat om serieus alle mogelijke oplossingen in ogenschouw te nemen in strijd tegen afvalbranden als gevolg van lithium-batterijen in het afval. De branche dringt daarbij aan om ook retourpremies voor batterijen te overwegen. Volgens de Taskforce komt een oplossing alleen in zicht als de gehele keten hierin een verantwoordelijkheid draagt.

In september 2019 vond op het provinciehuis Noord-Brabant de bijeenkomst ‘’Hoe voorkomen we afvalbranden?’’ plaats. Tijdens deze bijeenkomst, georganiseerd door de provincie Noord-Brabant, BRBS Recycling, FHG, TLN en de Vereniging Afvalbedrijven, is gesproken over de oorzaken en gevolgen van afvalbranden, en mogelijke manieren om deze branden te voorkomen. Tijdens de bijeenkomst kwam duidelijk naar voren dat ongewenste, brandgevaarlijke materialen in het afval, de grootste oorzaak zijn van afvalbranden. Lithium-batterijen blijken daarbij de grootste boosdoener. Om afvalbranden te voorkomen, zijn maatregelen nodig in alle delen van de keten. Aan het eind van de bijeenkomst werd de Taskforce Afvalbranden opgericht, bestaande uit de organisatoren van de bijeenkomst. Speerpunt is een ketenaanpak specifiek gericht op lithiumbatterijen.

Retourpremie
De Taskforce heeft in juni 2020 in drie sessies met partijen uit de hele batterij keten gesproken: van producent tot afvalverwerker tot bevoegd gezag. Tijdens de sessies is gekeken welke maatregelen in verschillende delen van de keten bijdragen aan het terugdringen van het ontstaan van branden. Hier zijn de volgende conclusies getrokken:

• Nederland is te klein om eisen te stellen aan het ontwerp en de productie van lithium-batterijen
• Bij consumenten is meer bewustwording nodig over het op de juiste manier weggooien van batterijen
• Het ministerie van IenW zou de inzameldoelstellingen aan moeten scherpen
• Een retourpremie zou de hoeveelheid batterijen in het afval terug kunnen dringen

Lobby
De Taskforce Afvalbranden is met de geconcludeerde gegevens de boer op gegaan naar Brussel en Den Haag. In Brussel wordt gewerkt aan regelgeving voor batterijen (Battery Regulation). Voor zowel productie, gebruik als afvalfase worden regels opgesteld. De Taskforce heeft daar benadrukt dat er strengere regels nodig zijn als het gaat om de juiste wijze van afdanken van lithium batterijen, ten aanzien van veilig ontwerp en dat het gebruik van lithium-batterijen in onnodige toepassingen zoveel mogelijk moet worden beperkt.

Daarnaast heeft de Taskforce het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat -verantwoordelijk voor de Nederlandse inbreng in Brussel- laten weten op welke maatregelen ze in zou moeten zetten. De afvalbranche zal er bovendien bij het ministerie op aandringen dat alle mogelijke oplossingen, waaronder retourpremies, serieus bekeken moeten worden.

Aanpak overheid
In december heeft de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat de Tweede Kamer geïnformeerd over de voortgang van de ‘’strategische aanpak batterijen’’. Onderdeel van deze aanpak is een juiste verwerking van lithium batterijen die in de afvalfase terechtkomen. De staatssecretaris geeft in haar brief aan dat ze onderzoek heeft laten doen naar de wijze waarop lithium batterijen worden afgedankt en naar mogelijke maatregelen die ertoe leiden dat meer lithium batterijen op de juiste wijze worden weggegooid. De onderzoekers hebben in hun rapport meerdere aanbevelingen gedaan waarmee het percentage gescheiden ingezamelde batterijen verhoogd kan worden, en daarmee het aantal verkeerd weggegooide batterijen kan worden verminderd. Dat is voor de afvalsector van groot belang, want dat betekent dat het risico op het ontstaan van branden ook wordt aangepakt.